ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੇ ਨੁਸਖੇ -ਸੁਖਿੰਦਰ
ਸਾਡੇ ਸਮਿਆਂ ਵਿੱਚ
ਰਾਜਨੀਤੀ ਕਰਨੀ
ਕਿੰਨੀ ਸੁਖਾਲੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ-
ਘਰ ਦੇ ਕਿਸੀ ਕੋਨੇ ਵਿੱਚ
ਡੂੰਘਾ ਟੋਹਾ ਪੁੱਟ ਕੇ, ਕਹੋ :
ਇਸ ਜਗ੍ਹਾ ਤੋਂ ਕਿਸੀ
ਦੇਵਤੇ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਮਿਲੇ ਹਨ
70 ਕਰੋੜ ਦੇਵਤਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ
ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਦੇਵਤੇ ਦਾ ਨਾਮ ਤਾਂ
ਤੁਹਾਡਾ ਕੰਮ ਸਾਰ ਹੀ ਦੇਵੇਗਾ
ਇਸ ਨਾਲ ਵੀ ਜੇਕਰ
ਤੁਹਾਡਾ ਕੰਮ ਬਣਦਾ ਨਾ ਦਿਸੇ
ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ, ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ
ਕਿਸੇ ਵੀ, ਚਰਚਿਤ ਮੰਦਰ, ਮਸਜਿਦ
ਗਿਰਜੇ ਜਾਂ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਦੀ
ਚਾਰਦੀਵਾਰੀ ਲਾਗੇ, ਇੱਕ
ਡੂੰਘਾ ਟੋਇਆ ਪੁੱਟ ਕੇ
ਕਿਸੀ ਅਜਿਹੇ ਦੇਵਤੇ ਦੇ
ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਣ ਦਾ
ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿਓ-
ਜੋ, ਉਸ ਧਾਰਮਿਕ ਅਸਥਾਨ ਨੂੰ
ਮੰਨਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ
ਵਿਸ਼ਵਾਸ਼ ਤੋਂ ਉਲਟ
ਵਿਸ਼ਵਾਸ਼ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ
ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਦੇਵਤਾ ਹੋਵੇ
ਮਸਲਨ: ਸੂਰ ਖਾਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ
ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ ਦੇ ਨੇੜੇ
ਗਾਂ ਖਾਣ ਵਾਲਾ ਦੇਵਤਾ
ਉਤਪੰਨ ਕਰ ਦਿਓ;
ਗਾਂ ਖਾਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ
ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ ਦੇ ਨੇੜੇ
ਸੂਰ ਖਾਣ ਵਾਲਾ ਦੇਵਤਾ
ਉਤਪੰਨ ਕਰ ਦਿਓ
ਮਸਲਨ: ਤੰਬਾਕੂ ਨੂੰ ਨਫਰਤ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ
ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ ਦੇ ਨੇੜੇ
ਸਿਗਰਟਾਂ ਪੀਣ ਵਾਲਾ ਦੇਵਤਾ
ਉਤਪੰਨ ਕਰ ਦਿਓ;
ਸਮਲਿੰਗਤਾ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ
ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ ਨੇੜੇ
ਸਮਲਿੰਗੀ ਭੋਗ ਕਰ ਰਿਹਾ ਦੇਵਤਾ
ਉਤਪੰਨ ਕਰ ਦਿਓ
ਸਾਡੇ ਸਮਿਆਂ ਵਿੱਚ
ਰਾਜਨੀਤੀ ਕਰਨੀ
ਕਿੰਨੀ ਸੁਖਾਲੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ-
ਅਸੀਂ, ਪੜ੍ਹੇ ਲਿਖੇ, ਅਣਪੜ੍ਹ
ਹੋਣ ਦਾ ਸਬੂਤ ਦੇਣ ਲਈ
ਹਰ ਪਲ, ਤਿਆਰ
ਬੈਠੇ ਹੁੰਦੇ ਹਾਂ
ਮਕਾਰ ਰਾਜਨੀਤੀਵਾਨ
ਸਾਡੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦੀ ਨਬਜ਼ ਨੂੰ
ਬੜੀ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮਝਦੇ ਹਨ
ਉਹ, ਮੌਕਾ ਦੇਖਦਿਆਂ ਹੀ
ਧਾਰਮਿਕ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ
ਭੜਕਾਉਣ ਵਾਲਾ ਪੱਤਾ
ਸੁੱਟਦੇ ਹਨ
ਅਤੇ ਅਸੀਂ-
ਧਾਰਮਿਕ ਜਨੂੰਨ ਨਾਲ ਅੰਨ੍ਹੇ ਹੋਏ
ਤੁਰ ਪੈਂਦੇ ਹਾਂ, ਕਾਫਲੇ ਬਣਾ ਬਣਾ
ਡਾਂਗਾਂ, ਸਰੀਏ, ਬਰਛੇ, ਤਲਵਾਰਾਂ, ਬੰਦੂਕਾਂ
ਹੱਥਾਂ 'ਚ ਫੜ੍ਹ
'ਅੱਲ੍ਹਾ-ਹੂ-ਅਕਬਰ'
'ਬੋਲੇ-ਸੋ-ਨਿਹਾਲ'
'ਜੈ ਬਜਰੰਗ ਬਲੀ'
'ਜੀਸਸ ਕਰਾਈਸਟ'
ਕੰਨ ਪਾੜਵੇਂ ਨਾਹਰੇ ਗੂੰਜਾਂਦੇ ਹੋਏ
ਸਾਡੇ ਅੰਦਰ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕਰ ਗਿਆ
ਭੂਸਰਿਆ ਹੋਇਆ ਸਾਨ੍ਹ
ਨੱਕ 'ਚੋਂ ਠੂੰਹੇਂ ਡੇਗਦਾ ਹੋਇਆ
ਗਲੀਆਂ, ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ, ਚੌਰਸਤਿਆਂ ਵਿੱਚ
ਸਕੂਲਾਂ, ਕਾਲਿਜਾਂ, ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ
ਸ਼ਾਪਿੰਗ ਪਲਾਜ਼ਿਆਂ, ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ, ਬੱਸ ਅੱਡਿਆਂ ਨੂੰ
ਅਗਨ ਭੇਟ ਕਰਦਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ
ਅਜਿਹੀ ਗੰਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੀ
ਭੇਟ ਚੜ੍ਹ ਗਏ
ਪੁੱਤਾਂ ਨੂੰ ਉਡੀਕਦੀਆਂ ਮਾਵਾਂ
ਜ਼ਾਰੋ ਜ਼ਾਰ ਰੋਂਦੀਆਂ ਨੇ
ਸਦਾ ਲਈ ਤੁਰ ਗਏ ਭਰਾਵਾਂ ਨੂੰ
ਯਾਦ ਕਰ ਕਰ
ਭੈਣਾਂ ਵਿਲਕਦੀਆਂ ਨੇ
ਹਜ਼ਾਰ ਵਾਰ ਕੋਸਦੀਆਂ ਨੇ
ਉਹ, ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ
ਕਲਮੂੰਹੇਂ ਚਾਣਕੀਆ ਰੂਪੀ
ਬਾਂਦਰਾਂ ਨੂੰ-
ਜੋ ਆਪਣੀਆਂ ਕੁਰਸੀਆਂ ਦੀ
ਦੌੜ 'ਚ ਮਸਤ ਹੋਏ
ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਹੱਸਦੇ ਵੱਸਦੇ
ਘਰ ਉਜਾੜ ਦਿੰਦੇ ਹਨ
'ਧਰਮ ਖਤਰੇ ਵਿੱਚ ਹੈ'
ਪਟਰੋਲ ਬੰਬ ਦਾ
ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਚੇਤਨਾ ਵਿੱਚ
ਵਿਸਫੋਟ ਕਰਕੇ
ਸਾਡੇ ਸਮਿਆਂ ਵਿੱਚ
ਰਾਜਨੀਤੀ ਕਰਨੀ
ਕਿੰਨੀ ਸੁਖਾਲੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ
ਸਾਡਾ ਸਮਾਂ
ਪੜ੍ਹੇ ਲਿਖੇ, ਅਣਪੜ੍ਹਾਂ ਦਾ
...........
No comments:
Post a Comment